TerugWINwoning®

Circulair, off-grid en opschaalbaar

De TerugWINwoning® is een zelfvoorzienende circulaire woning die Hendriks Coppelmans in eigen beheer ontwikkelt met als doel energie en water terug te winnen en circulaire materialen toe te passen die in de toekomst losmaakbaar en herbruikbaar zijn. De woning speelt in op zowel de materiaal- als de energietransitie en wordt ontworpen om de impact op het milieu te verminderen, de woonlasten te verlagen en het comfort van de bewoners te vergroten. Zelfvoorzienend en circulair wonen als het nieuwe normaal, daar gaan we voor.

De eerste TerugWINwoning komt in Veghel bij het Koning Willem I College en is een studieobject. Alles wat we leren nemen we mee bij de 2.0 versie waarin wel bewoners komen. Deze bouwen we in Tilburg in opdracht van Tiwos.

Energie en water

Ambitie: zelfvoorzienend en hergebruik

Op het gebied van energie en water kent de TerugWINwoning de volgende maatregelen:

  • De woning wordt voorzien van goede isolatie en slimme installaties, waardoor de energievraag lager wordt en energieverbruik en -opwekking in balans zijn op het niveau nul-op-de-meter.
  • De opgewekte energie wordt opgeslagen in een huisaccu, waardoor de woning minder afhankelijk is van externe energiebronnen, zelfs tijdens de wintermaanden.
  • Het ontwerp van de woning is gericht op het minimaliseren van opwarming in de zomer, met bijvoorbeeld ramen die op strategische posities zijn geplaatst en overstekken om warmte buiten te houden. Dat is nodig omdat de woning sneller opwarmt door het gebruik van lichtere bouwmaterialen en klimaatverandering.
  • Het streven is om geen gebruik te maken van fossiele brandstoffen. De woning maakt gebruik van energie uit natuurlijke bron (zon en bodemwarmte) en bewoners worden aangemoedigd om groene energiecontracten af te sluiten.
  • Om het waterverbruik te verminderen, worden technische maatregelen gecombineerd met inzet op zuinig bewonersgedrag. Schoon drinkwater wordt in de toekomst steeds schaarser, dus streven we naar efficiënt watergebruik in de woning.

BENG-prestaties

Met alle bovenstaande maatregelen is het niet vreemd dat de BENG-scores van de TerugWINwoning aanzienlijk beter zijn dan de huidige wettelijke norm. BENG 1 (de energiebehoefte voor verwarming/koeling) komt uit op 52 kWh/m2, fors lager dan de wettelijke eis van 67. BENG 2 (primaire fossiele energie voor installaties) is teruggebracht tot maar liefst -70 kWh/m2, waar + 30 de minimale eis is. BENG 3 (percentage opgewekte hernieuwbare energie) scoort met 235% bijna vijf keer hoger dan het vereiste minimum van 50%.

Circulaire materiaalkeuzes

Hernieuwbaar en herbruikbaar

Bij de materiaalkeuze streven we naar circulariteit. We kiezen voor materialen die hernieuwbaar en in de toekomst herbruikbaar zijn. Voor dat laatste is de losmaakbaarheid, en dus de detaillering, van groot belang. Voor toekomstig hergebruik mogen de materialen geen giftige stoffen bevatten, wat tijdens de bewoning natuurlijk ook voordelen heeft voor de gezondheid van de bewoner.

Hout (HSB en CLT) en biobased isolatie vormen een belangrijk aandeel van de materialen en we gebruiken circulair beton en circulaire bakstenen die worden gewonnen uit sloopprojecten (via de eigen Circulaire grondstoffen BV van ons moederbedrijf Hendriks).

MPG 0,3

De milieubelasting van alle toegepaste materialen (de MPG-score) komt uit op 0,3. Dat is een flinke verbetering ten opzichte van de huidige wettelijke eis (0,8). De TerugWINwoning voldoet zelfs al aan de toekomstige eis van 0,5 die uiterlijk in 2030 in gaat.

Bewoner belangrijker dan techniek

Bij het ontwikkelen van de TerugWINwoning staat het welzijn van de bewoners centraal. Naast technische aspecten besteden we ook aandacht aan de gezondheid van de bewoners, bijvoorbeeld door betere ventilatie dan de wettelijke eisen (onze ambitie is minder dan 800 ppm). Het informeren van bewoners over het gebruik van hun woning is daarbij essentieel, en na oplevering worden installaties en bewonerservaringen gemonitord om te zorgen voor een optimale bewonerstevredenheid. Zo wordt zelfvoorzienend en circulair wonen in de praktijk ook echt geweldig.

Van ambitie naar realisatie

Complexe puzzel

De ontwikkeling van de TerugWINwoning is een complex proces waarbij verschillende afdelingen binnen het bedrijf betrokken zijn. Het is een ingewikkelde puzzel, omdat sommige keuzes tegen elkaar in werken. Denk aan PV-panelen: goed voor energiezuinigheid, maar vanwege de gebruikte grondstoffen minder goed voor het milieu. Het 6S-model van Steward Brand (zie afbeelding) wordt gebruikt om de materiaalkeuzes overzichtelijk te maken, optimale afwegingen te maken en de beste oplossingen te vinden. De focus ligt op de schil, constructie, installaties en inbouw, waarbij rekening wordt gehouden met de huidige kennis, materiaalbeschikbaarheid en kosten. Het streven is om een zo duurzaam mogelijke woning te creëren, waarbij we ons realiseren dat we nu nog niet weten welke oplossingen er over 50 jaar zijn om elementen te slopen of juist nogmaals te gebruiken.

Opschaalbaar naar seriematig

Het uiteindelijke doel is om het concept van de TerugWINwoning op te schalen, zodat deze seriematig gebouwd kan worden voor verschillende klanten, zoals woningbouwcorporaties, beleggers en particuliere kopers. We zijn onderweg met de ontwikkeling van één TerugWINwoning. Daarvan leren we, in zowel de ontwikkel-, bouw- als gebruiksfase. De verdere ontwikkeling van het concept doen we in samenwerking met onze klanten, om zo goed mogelijk aan hun wensen te voldoen.

In breder verband trekken we met een consortium op in project EcoFab. Ondersteund door een meerjarige subsidie van het Europees innovatiefonds OPZuid nemen we een voortrekkersrol om de transitie naar een duurzame bouwsector te versnellen. 

Meer weten? Neem contact op!

Anita Pauwels - Hendriks Coppelmans
Anita Pauwels
Projectontwikkelaar
T: (0413) 26 48 33
"Zullen we samen wonen geweldig maken?"
Hendriks Coppelmans is onderdeel van Hendriks Bouw en Ontwikkeling