Ga Verder Sessie Circulair bouwen: onze ervaringen met CLT houtbouw

Terug

Op een bijzondere locatie deelden we op 1 juli onze ervaringen met bouwen met biobased materialen en circulair bouwen. In een appartementengebouw in aanbouw konden medewerkers van woningcorporaties en andere organisaties met eigen ogen zien hoe CLT wordt toegepast. 

De warmtepompen stonden nog te wachten op installatie en de bedrading hing uit de nog ongestuukte muren. Toch was meteen helder waarom deze bouwplaats populair is bij de mensen die er werken. In dit circulaire pand is het namelijk schoon, het voelt er al behaaglijk aan en het ruikt er lekker naar hout.

Enthousiast over CLT

Aan de Mozartsingel in ’s-Hertogenbosch trapte René Beks, directeur ontwikkeling & innovatie bij Hendriks Coppelmans de middag af. “Dit is het eerste project waarin we een draagconstructie hebben gemaakt van CLT: Cross Laminated Timber. Wij zijn er enthousiast over en ook opdrachtgever BrabantWonen wil ermee verder. We delen dan ook graag onze ervaringen met CLT.”

Kosten, brandveiligheid en akoestiek

‘Hoeveel duurder is dit pand in vergelijking met traditionele bouw?’ klonk het al snel van verschillende kanten. Projectcoördinator Hans van den Elzen kon er kort over zijn tijdens de presentatie die hij en René samen gaven: “Vijftien procent in totaal.” Hij lichtte toe waar Hendriks Coppelmans nog besparingsmogelijkheden ziet en waar juist niet. Ook kreeg hij veel vragen over brandveiligheid en akoestiek. “Om contactgeluid te voorkomen, moet onder andere de verdiepingsvloer voldoende massa hebben. Een droogbouwvloer zou niet aan de normen voldoen, daarom is het een cementgebonden vloer geworden. Toch geen circulair materiaal inderdaad en dat is jammer.”

Biobased: haast is geboden

Jan Willem van de Groep benadrukte in zijn minicollege dat de bouwsector haast moet maken met biobased bouwen. En hij schetste welke ontwikkelingen invloed hebben op het tempo. Zo zijn veel bruikbare materialen nog onbekend. Wie weet nou dat paprikastengels te gebruiken zijn als isolatiemateriaal?
Wat Jan Willem betreft moeten woningcorporaties bij een uitvraag de vraag stellen of een gebouw CO2-neutraal is. In MPG-rapportages (MilieuPrestatie Gebouwen) gaat dat binnenkort zichtbaar worden. “Dus dan kun je die vraag stellen.”

Hout in het zicht

Over de ervaringen van BrabantWonen vertelde Marijn van Zelst. Samen met Robert van Gendt van Hendriks Coppelmans begeleidde hij rondleidingen in het appartementencomplex, waar straks achttien jongeren gaan wonen. Marijn: “CLT is massief, dus je kunt er geen rioolbuis of mechanische ventilatie in wegwerken. Daar moesten we bij het ontwerp echt rekening mee houden.” Daarnaast waren er de nodige vragen over het hout dat op veel plekken in het zicht blijft. Want hoe ziet dat eruit als de appartementen een aantal jaren bewoond zijn? Marijn: “Hout kun je stoppen en opschuren, dus het verschil met een gipswand is niet zo groot. Het is denk ik vooral een kwestie van wennen voor corporaties. Maar dat is ook iets wat wij in de praktijk gaan ervaren.”

Al met al heeft het bouwproject veel inzichten en nog meer enthousiasme opgeleverd. Het was een zoektocht, maar de eerste ervaringen met CLT zijn positief. Gelukkig maar, want we gaan sowieso toe naar biobased bouwen.

Rondleiding gemist?

Heb je de Ga Verder Sessie en rondleiding gemist? Bekijk dan onderstaande film of neem contact op met René Beks voor meer informatie: (0143) 264833, rene.beks@hendrikscoppelmans.nl