‘Experimenteren’ met dakrenovatie

Terug

Woningbouwvereniging Bergopwaarts uit Deurne verwijdert asbest bij al haar woningen en neemt bij deze daksaneringen ook energiebesparende maatregelen mee. Samen met Hendriks Coppelmans Bouwgroep is gezocht naar de beste oplossing. Afgelopen jaar zijn drie energiezuinige dakvarianten uitgevoerd, allen indaksystemen. De varianten zijn al dan niet gecombineerd met dakpannen en dakramen en verschillen in constructie, manier van afwatering, omgang met dakdoorvoeren en energieprestatieniveau. Allemaal hebben ze hun eigen kwaliteiten en toepassingsmogelijkheden.

 

 

Variant 1: indaksysteem (NOM-ready)

Bij deze woningen is een zogenaamd indaksysteem toegepast. In dit systeem dienen de pv-panelen tegelijkertijd ook als waterkerende dakafwerking. Er liggen, in tegenstelling tot een opdaksysteem, dus geen dakpannen onder de pv-panelen. Het indaksysteem is aan één zijde over het volledige dakvlak aangebracht.

• Isolatie
  De asbesthoudende dakplaten zijn vervangen door geïsoleerde dakplaten. Dat leverde een RC-waarde op van 6,0 m2 K/W.
• Afwatering
  Om de waterkerende functie te garanderen, is over het volledige dakvlak een laag MorgoFassade-folie aangebracht. Dit is een zeer goede waterkerende en dampdoorlatende folie, die ook UV-bestendig is. Het indaksysteem dat over de folie is geplaatst, is uitgevoerd met Stion 155 Wp panelen. Deze panelen zijn zodanig op de aluminium onderconstructie bevestigd, dat er een dakpansgewijze overlap ontstaat. De panelen liggen enkele millimeters over elkaar heen, zodat regenwater over de panelen naar de dakgoot wordt afgevoerd. De kleine hoeveelheid water die toch onder de panelen terechtkomt, gaat via de onderliggende folie naar de dakgoot.
• Pv-panelen
  De gebruikte pv-panelen zijn dunne filmpanelen van slechts 8 mm dik. Ze bestaan alleen uit een glazen plaat, dus zonder aluminium frame aan de onderzijde. De panelen zijn zonder frame op een aluminium constructie bevestigd. Met een afmeting van 1650 x 650 mm zijn deze panelen kleiner dan een standaard pv-paneel. Per woning zijn 29 panelen geplaatst, met een gemiddelde opbrengst van 4495 Wp per woning.

Het resultaat
Deze variant levert een NOM-readywoning op. Om het volledige dakvlak te kunnen benutten voor pv-panelen, zijn de dakdoorvoeren samen met de bijbehorende leidingen verplaatst van de achterzijde naar de voorzijde. Voor de bewoner een ingrijpende klus. Doordat nu het gehele dak vol panelen ligt, ziet deze variant er erg mooi uit.

Variant 2: indaksysteem (NOM)

Deze bestaande woning is in onbewoonde staat tot NOM-woning getransformeerd. Door de gevels van de woning van binnenuit te isoleren, kozijnen en glas te vervangen, de benodigde installaties en pv-panelen aan te brengen, is deze woning nu zelfvoorzienend. Om de benodigde energieopwekking te halen, zijn twee dakzijdes voorzien van een indaksysteem van Robisol. De dakdoorvoeren vormden geen belemmering. Die van de cv-ketel is vervallen. De afvoer van de nieuwe warmtepomp is gecombineerd met die van de mechanische ventilatie en ligt verscholen onder de pv-panelen.

• Isolatie en constructie
  Het dak is met nieuwe dakplaten geïsoleerd (Rc-waarde 6,0 m2 K/W). Om de bovenzijde van het dak (inclusief pv-panelen) gelijk te houden met de buurwoningen, hebben we het volledige dak laten zakken. Er zijn dakramen geplaatst die qua afmeting mooi aansluiten bij de pv-panelen.
• Afwatering
  De opbouw van dit indaksysteem is te vergelijken met die van variant 1. Op de dakplaten is een waterkerende folie geplaatst om de waterdichtheid te garanderen. Over de folie is een aluminium onderconstructie geplaatst waarop de pv-panelen met beugels bevestigd zijn. Bij deze variant zijn de pv-panelen niet overlappend aangebracht, maar naast elkaar gelegd. Tussen de panelen zit een naad van circa 1,5 cm. Regenwater loopt door deze naden en de onderliggende folie voert het water af naar de dakgoot.
• Pv-panelen
  Het indaksysteem van deze woning is voorzien van 25 panelen met elk een vermogen van 300 Wp. De totale opbrengst bedraagt 7500 Wp. De pv-panelen hebben een standaard afmeting van 1650 x 1000 mm. Daarnaast zijn in het indaksysteem 3 zonnecollectoren geïntegreerd. Deze gebruiken zonlicht voor de bereiding van warm tapwater.

Het resultaat
Deze variant levert (met aanvullende isolatie- en installatiemaatregelen) een NOM-woning op. Omdat het dak verlaagd wordt naar het niveau van de buurwoning(en), is deze variant zeer geschikt voor uitvoering in een serie van één of in een omgeving met koopwoningen. Dankzij gelijke dakhoogtes blijft het uniforme straatbeeld grotendeels behouden.

Variant 3: gedeeltelijk indaksysteem (NOM-ready)

Het verplaatsen van de dakdoorvoeren bij variant 1 was erg ingrijpend voor bewoners, omdat daarvoor leidingwerkzaamheden aan de binnenzijde van de woning nodig waren. Bij deze variant zijn de dakvoeren daarom niet verplaatst. Rondom de dakdoorvoeren is een aantal rijen (nieuwe) dakpannen geplaatst. Dit is gecombineerd met een indaksysteem.

• Isolatie en constructie
  De nieuwe dakplaten met een Rc-waarde van 6,0 m2 K/W zijn op de bestaande dragende balken geplaatst. Hierdoor ontstaat een hoogteverschil met aangrenzende koopwoningen.
• Afwatering
  De pv-panelen zijn gelegd op een onderconstructie die goed tussen de rijen dakpannen te plaatsen is (GSE-systeem). Het systeem bestaat uit kunststof kaders waar de panelen in liggen. De kaders worden gemonteerd op de dakplaten en zorgen voor een waterdichte onderlaag, waardoor het gebruik van folie niet nodig is. Op de plek van het hoogteverschil met de aangrenzende koopwoningen is met zink een verholen goot aangebracht, die zorgt voor een waterdichte aansluiting.
• PV-panelen
  Door het aanbrengen van de strook dakpannen is er per woning (één dakzijde) ruimte voor 15 pv-panelen met het standaardformaat van 1650 x 1000 millimeter. De panelen hebben een vermogen van 280 Wp per stuk. Dit resulteerde in een opbrengst van 4200 Wp per woning, bijna gelijk aan de opbrengst bij variant 1.

Het resultaat
Zowel Hendriks Coppelmans als Bergopwaarts zijn het meest tevreden over deze variant. Bouwkundig gezien geeft de wijze van waterafdichting en afwatering bij deze aanpak het meeste zekerheid. Daarnaast is het voor de bewoner de minst overlastgevende variant, wat voor de woningbouwvereniging een zwaarwegend pluspunt is.

Conclusie

Voor iedere uitvraag of situatie bestaat een geschikt systeem. Dit experiment met verschillende dakbedekkingen laat zien dat we meerdere technieken beheersen en niet bang zijn voor een beetje innovatie. Heeft u ook woningen die toe zijn aan dakvervanging en een energiezuinige upgrade? Neem dan contact op met Walter Schuurman om te kijken naar de mogelijkheden. Tel. (0413) 26 48 33 of walter.schuurman@hendrikscoppelmans.nl.